Kuksa merakı bir süredir beni meşgul ediyor. Ahşap bir bardak olarak görmüş, çok etkilenmemiştim. Bu kadar pahallı ve değerli olması dikkatimi çekmeye başlayınca biraz araştırdım ve modelleri, kullanım şekli, hikayesi oldukça güzel geldi. Ben de öğrendiklerimi sizinle paylaşmak için ilgili bilgileri derlemeye karar verdim.
Kuksa (Guksi) Nedir?
Kısaca el yapımı, ahşap bardak olarak nitelendirebiliriz. Tabii Kuksa ‘yı anlatmak o kadar basit değil. Finlandiya’nın kuzey kısmında üretilmeye başlanan ve binlerce yıllık bir gelenek olan bu ürün, bölge halkı için kültürel bir değer ve vahşi doğa arasında bir bağı temsil ediliyor.
Eskiden orman işçileri başta olmak üzere, doğada çalışma ortamı olan kişiler tarafından kullanılan Kuksa, artık hem kullanım, hem de süs malzemesi olarak tüm dünyada popüler hale gelmiş durunda.
Geleneğe göre Kuksa ‘yı satın almak doğru değil. Ya kendiniz yapacaksınız veya hediye gelecek. Bu şekilde daha değerli ve anlamlı olduğu söyleniyor. Kullandığı Kuksa ‘ya isim vererek özel bir bağ kuranlar da var. İnanışa göre Kuksa sahibini vahşi doğada da koruyor.
Kuksa Hangi Ağaçtan Yapılır?
Birçok ağaçtan yapılabiliyor olmasına rağmen en iyi seçim Huş Ağacı’nın üzerindeki “tümör” dediğimiz özel bir bölüm. Ağaç tümörü; ağacın yapısının dışında bir tümör gibi gelişen ayrı bir parça. Hem çok daha sağlam, hem de üzerindeki şekiller sebebi ile daha estetik oluyor. En iyisi bu malzemeden üretilir.
Türkiye’de genelde Şimşir Ağacı’ndan yapılıyor. Farklı ağaçlardan yapılanlar aynı derecede sağlam ve dayanıklı olmuyor. Zaman içinde çatlamalar oluyor ve kullanılamıyor. Tabii malzemeyi doğru seçmek yeterli değil. Tasarımı bitirdikten sonra kaplama işlemlerinin de doğru yapılması gerekiyor. Tuzlu suda kaynatmak, zeytinyağında bekletmek, balmumu kaplamak gibi bir dizi bitirme işlemi var.
Tamamen el yapımı bu ürünün üretminde makina kullanılmasının işin ruhuna aykırı olduğu söyleniyor.
Kuksa Ne Amaçla Kullanılır?
Aslında sıcak, soğuk her türlü içecek için kullanılabilir. Çay, kahve, çorba gibi sıcak içeceklerden soğuk içeceklere kadar herşey için kullanabilirsiniz. Dağcılar ve kampçılar bu ürünü kemerlerine takarak taşıyorlar.
Modern ürünler varken neden Kuksa kullanayım?
Öncelikle tüketim çılgınlığına karşı tamamen doğal bir üründür. Üretimi sırasında zararsızdır ve kullanımı kolaydır. El emeği olduğu için değerli ve anlamlıdır. Sağlamdır ve hafiftir. Doğru yapılmış bir ürünü ömür boyu kullanabilirsiniz.
Kuksa ‘nın Yararları ve Kullanım Kolaylıkları
- Sert olması onu doğa şartlarında zarar görmeyecek ve kullanımı kolay bir ürün haline getirir
- Genellikle 5mm olan kalınlığı sayesinde sıcak bir içecek içerken elinizin yanmasına engel olur, aynı şey soğuk içecekler için de geçerlidir.
- Her hava şartında çıplak elle rahatça tutulabilir.
- Talebinize, zevklerinize ve kullanım amacınıza göre istediğiniz ebatlarda üretilebilir. Tutma kısmı için de aynı şey geçerli.
- Ağırlık merkezi ayarı ile birlikte geniş ve altının düz olması sebebi ile; diğer bardaklar gibi devrilme riski yoktur.
- Geniş tutma kısmı sayesinde kullanım sırasında tutması oldukça kolay
- Ağaç yapısı sebebi ile içeceklerinize çok daha güzel bir aroma katar
- Temizlenmesi son derece kolaydır. Deterjan kullanılmaz, makinaya atılmaz, sadece soğuk su ile temizlemeniz yeterlidir.
- İçeceklerinizin sıcaklıklarını doğru şekilde korunmasına yardımcı olur
- Doğru malzemeden yapılmış ve doğru şekilde kaplanmış bir ürünün ömrü 300 yıldır.
Kişisel not : Eğer Kuksa istiyorsanız biraz paraya kıyıp iyisini almayı tercih edin veya daha da güzeli üşenmeyin, kendiniz yapın. Özellikle kendiniz yaptığınız zaman daha değerli ve size güzel bir yol arkadaşı olacaktır.
Anlık videolar, fotoğraflar için instagram.com/tekbasinadaolur adresini takip etmeyi unutmayın;
